EDITORIAL
O 9 de decembro, o Colexio de Comisarios
aprobou o chamado “paquete lacteo” que
articula as principais conclusions do Grupo
de Alto Nivel (GAN) que leva mais dun
ano estudando a durisima crise lactea que
sofren os gandeiros da Union Europea (UE).
Estamos, por tanto, nun momento moi
importante para o futuro do sector lacteo
que tamen incidira nos sistemas publicos
de regulacion doutros sectores agrarios e
gandeiros xa que desenara politicas xerais a
seguir pola UE e os estados membros.
Un dos elementos claves das conclusions do
GAN e a posta en marcha das Organizacions
de Produtores (OPs) como xeito clave para
reequilibrar a cadea de valor mediante
o fomento da concentracion da oferta e
unha mellor organizacion economica da
producion e, en particular, das cooperativas.
Poren, a definicion tan particular de OPs que
deu a Comision no paquete lacteo, nin son
empresas, nin dan eficiencia, nin nada que
se lle pareza. O que propon e, nada mais
nin nada menos que a aceptacion de carteles
de “medio pelo” que aos unicos que
beneficiaria son aos que buscan montar un
chiringuito e botan a culpa do mal funcionamento
do mercado, e outros males, aos
demais. Coas propostas do GAN pensamos
que estabamos dando un importante paso
adiante e vemos que se estan a punto
de desestruturar e desandar, caminos xa
paseados.
AGACA defende unhas OPs de caracter
empresarial, como as cooperativas, que
integren economicamente aos produtores
e que conten cunha dimension relevante,
tanto en volume como en numero de
produtores asociados, que lles permita
rendibilizar os seus investimentos, acadar
economias de escala e reequilibrar a sua
capacidade de negociacion. So se son controladas
polos propios produtores lograran
mellorar a sua posicion na cadea alimentaria,
achegar valor engadido as materias
primas entregadas polos seus socios e
mellorar a eficiencia en todo o proceso
produtivo, transformador e comercializador.
As OPs que propon a Comision da UE
non requiren da integracion economica dos
gandeiros nun proxecto empresarial comun,
nin sequera certa dimension. Tratase basicamente
dunha excepcion ao Dereito da
Competencia a fin de permitir a un grupo
de produtores individuais negociar de forma
conxunta sen que haxa obriga de entregar
unha cantidade de leite nun prazo e a un
prezo determinado. Ademais, seria a primeira
vez que se permite a constitucion de
OPs sen que tenan caracter empresarial. En
todos os paises da UE onde as cooperativas
lacteas exercen unha posicion de liderado,
a pesar da depresion do mercado, os seus
gandeiros acadaron os mellores prezos para
o leite.
Este tipo de OPs que se propon desenvolver
a UE, lonxe de resolver a dificil situacion
dos gandeiros no mercado, facilitara a
entrada de intermediarios cuxo unico papel
sera a recoleccion de firmas para unha
contratacion colectiva, cunhas condicions
pactadas que terian mais que ver cos seus
propios intereses, ou cos da industria privada,
que cos da defensa da rendibilidade
dos produtores. Por este camino da organizacion
do mercado do leite non vai chegar
a eficiencia nin permitira avanzar na cadea
agroalimentaria e captar valor engadido
en beneficio dos produtores. Deste xeito,
os contratos obrigatorios no sector poden
converterse nunha trampa que reste estruturacion
e coherencia ao sector.
A UE reconece que o sector agrario esta
sumido nunha profunda crise que leva a que
a renda dos produtores, en termos reais, se
reducira a niveis de 1995. A eliminacion das
ferramentas de xestions dos mercados, a
liberalizacion dos intercambios e a integracion
da demanda a traves da gran distribucion
organizada foron elementos decisivos
nesta caida da rendas, ponendose de manifesto
que o pago unico desacoplado non foi
capaz de compensar as reducions inducidas
nos prezos en orixe. Limitar a PAC as axudas
directas non serve para manter a renda
de agricultores e gandeiros. Agardamos
do Ministerio e da Conselleria unha clara
vontade de comprometerse a estruturar e
organizar o sector lacteo de cara a modelos
de eficiencia, xa demostrada en paises mais
desenvolvidos da UE, pois o obxectivo prioritario
e inmediato so debe ser a mellora da
posicion dos gandeiros no mercado.
