O sector lácteo está sometido a unha crise de prezos e de mercados dende hai catro anos, que provoca
que a renda real dos gandeiros sexa semellante
á de mediados dos anos 90. A perda de renda ten a súa orixe no desequilibrio
da
cadea de valor e na alta volatilidade dos prezos das materias primas,
sen que existan mecanismos de regulamentación públicos
que corrixan as tensións do mercado.
A cadea de valor está caracterizada pola atomización do sector produtor e a con- centración da gran distribución. (Exemplo: 12.000 gandeiros galegos producindo,
50 cooperativas gandeiras galegas que agrupan
o 40% do leite, 10 industrias
importantes que operan en Galicia e 5 grandes
da distribución que concentran o
62% do comercio
minorista ¡de España!). Ante este desequilibrio, desestrutura- ción e desorganización do sector,
os gandeiros e cooperativas non son capaces de defender o prezo e unhas condicións de contratación rendibles. En épocas de crise, como a actual, a distribución concentra
toda a súa estratexia comercial na oferta de prezos baixos, trasladando a presión á industria e ó elo máis prexudi- cado, o produtor.
A desregulación dos mercados
desenvolvida ao longo das sucesivas reformas
da PAC fixo que as axudas directas desvinculadas por si soas sexan insuficientes. A falta de rendibilidade provoca
a falta de relevo xeracional
e pon en perigo un sector estratéxico para Galicia. Ante esta situación, os 12.000 gandeiros
deben ser capaces de estruturarse e organizarse, concentrando a oferta e mellorando a comercialización para reequilibrar así a cadea de valor, que resultará
clave para defender as rendas actualmente e, sobre todo, no futuro.
Por iso, dende AGACA solicitamos
e apoiamos
a posta en marcha dun plan de integración cooperativa e a concentración da oferta que axude
a mellorar a posición negociadora dos produtores e a reequilibrar a cadea de valor sectorial. As Organizacións de Produtores contempladas na lexislación poden ser unha ferramenta de integración comercial da produción
sempre que estean formadas
por produtores e controladas por eles, teñan apoios suficientes e se promovan coma figuras empresariais profesionais e eficientes, con dimensión relevante
no mercado, en condicións de defender prezos
e contratos dos socios.
As administracións deben usar todas as ferramentas posibles,
comunitarias, estatais e autonómicas para impulsar
un plan de integración e concentración a través de medidas incentivadoras para os gandeiros, eliminando aquelas que van
en sentido contrario. No sector agroalimentario, en xeral, e no sector leiteiro, en particular, urxen programas
deste tipo para afrontar unha restruturación que lle permita facer fronte aos mercados actuais
e para cumprir coas demandas
que a sociedade nos esixe en termos de seguridade alimentaria, calidade, medioambiente e mantemento
da actividade económica nas comarcas rurais.
